Số người xem: 23

Phòng trừ bệnh do virut gây hại trên cây đậu tương

Theo một số nhà khoa học, có khoảng 50 loài virut gây bệnh cho đậu tương, trong số này có 20 loài có thể gây hại nghiêm trọng.

Bệnh hại đậu tương do virut gây ra có mặt ở tất cả những nơi trồng cây này. Nhưng mức độ gây hại của nhóm bệnh này không giống nhau, mà tuỳ thuộc vào điều kiện ngoại cảnh và đặc điểm chống chịu của các giống.

Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây đậu tương — Cây đậu tương

Triệu chứng gây bệnh:

Triệu chứng bệnh do virut gây ra trên cây đậu tương rất khác nhau, thay đổi từ mức độ hầu như không có biểu hiện gì ra bên ngoài cho đến những biểu hiện rõ rệt như: lùn cây, khô lá…

Xem thêm: Phòng trừ sâu đục quả đậu tương

Một số loài virut gây ra những triệu chứng bệnh rất đặc trưng, có thể thông qua triệu chứng bệnh mà chuẩn đoán được loài virut gây bệnh đó. Tuy nhiên, phản ứng của cây đậu tương với sự xâm nhiễm của virut rất khác nhau. Cùng một loài virut đó có thể gây ra các triệu chứng khác nhau ở các giống đậu tương khác nhau.

Triệu chứng của bệnh virut thay đổi tuỳ theo đặc điểm của giống, điều kiện môi trường, giai đoạn phát triển của cây và thời điểm lây nhiễm bệnh. Vì vậy, việc dựa vào trứng của bệnh bên ngoài mà xác định loài virut nhiều khi có thể dẫn đến nhầm lẫn.

Bệnh gỉ sắt ở cây đậu tương — Phòng trừ virut gây bệnh trên cây đậu tương

Một số loài virut có thể gây ra những triệu chứng bệnh khác nhau tuỳ theo điều kiện bên ngoài. Virut thường gây ra các triệu chứng bệnh chủ yếu sau đây:

– Virut gây ra những triệu chứng khác nhau trên lá. Thường gặp là các triệu chứng: khảm lá, đốm vàng xanh trên lá, vết sọc trên lá, lá biến dạng, nhăn nheo, lá mất màu, là chết hoại, lá còi cọc, mấu nhú ra từ gân lá.

Xem thêm: Phòng trừ sâu xanh gây hại

– Triệu chứng bệnh virut gây hại trên thân cây đậu tương là: cây bị còi cọc, lùn thấp, điểm sinh trưởng ngọn, thân bị chết từ các nách mọc ra nhiều mầm làm cho cây có dạng cái chổi, thân cây bị cong, lõi thân màu nâu.

– Quả cây bị bệnh virut xoắn lại, có mấu, lép, tỷ lệ một hạt cao, quả mất hết lông tơ, quả có sọc đen và bị xoăn. Hạt có kích thước nhỏ và có vết đốm trên vỏ.

– Cây bị bệnh virut có thể tích rễ giảm 61% và khối lượng rễ giảm 38%. Nốt sần trên rễ cây bị bệnh giảm nhiều.

Môi giới lan truyền bệnh virut đậu tương là một số loài côn trùng. Một số bệnh virut có thể lan truyền bằng đường cơ giới.

Rệp muội là loài côn trùng phổ biến lan truyền virut hại đậu tương. Bệnh khảm lá đậu tương (Potyvirrus) có thể lan truyền qua hạt giống và có 30 loài rệp làm môi giới lan truyền. Các nòi khác nhau của Potyvirus được các loài rệp khác nhau làm môi giới lan truyền.

Rệp cũng là môi giới lan truyền bệnh Virut lên cây đậu tương (Cucumovirus) nhiều loài rệp là môi giới lan truyền bệnh khảm lá Alfalfa virus.

Virut gây lùn đậu tương (Luteovirrus) có thời gian tiềm sinh trong cơ thể rệp là 15-27 giờ, sau đó mới được truyền bệnh. Sau khi truyền bệnh cho cây virut vẫn còn được giữ lại trong cơ thể rệp.

Xem thêm: Phòng trừ bệnh thối quả, thối hạt trên cây đậu tương

Bọ cánh cứng ăn lá là môi trường truyền bệnh đốm quả đậu (Comovirus). Các con bọ cánh cứng ăn lá truyền virut bệnh đốm quả từ cỏ dại Desmodium pariculatum sang đậu tương.

Bọ phấn Bemisia tabaci truyền bệnh khảm vàng đậu tương. Virut này nhân lên trong cơ thể bọ phấn trắng trong vòng 2-3 giờ, sau đó bọ phấn có khả năng truyền bệnh trong 24 giờ. Virut có thể sống trong cơ thể bọ phấn trắng 21 ngày. Bọ phấn cũng là môi giới truyền bệnh xoăn lá sau khi nhân lên trong cơ thể môi giới sau 9 ngày. Bọ phấn trắng cũng là môi giới truyền bệnh virut đốm quả sau thời gian nhân lên trong cơ thể sau 20 phút.

Tuyến trùng Xiphinema americanum là môi giới truyền bệnh đốm vòng thuốc lá cho đậu tương.

Một số lớn virut lan truyền qua hạt đậu tương. Các loài virut truyền qua hạt với tỷ lệ khác nhau. Các giống đậu tương khác nhau cũng có tỷ lệ truyền virut không giống nhau.