Nội dung bài viết
Phòng trừ tuyến trùng gây nốt rễ trên cây cà chua
Tuyến trùng gây hại trên cây cà chua có tên khoa học là: Meloidogyne incognita sống trong đất ăn dịch rễ cây. Tuyến trùng cái đẻ trứng vào phía trên hoặc trong rễ hoặc rễ mục, sau khi nở tuyến trùng con tìm đến đầu rễ hoặc nơi có các vết thương nhỏ trên rễ để tấn công các tế bào rễ. Tuyến trùng tấn công ở mọi giai đoạn phát triển của cây, gây ra hiện tượng nổi nốt sần, u sưng rễ, làm hư hỏng rễ, mất chức năng rễ, dẫn tới cây cằn cỗi, lùn vàng chậm phát triển thậm chí chết cây.
Triệu chứng gây hại của tuyến trùng:
Khi quan sát các bộ phận phía trên mặt đất thường diễn biến chậm và khó nhận diện được tuyến trùng gây hại và có thể bị nhầm lẫn với triệu chứng của một số loại sâu bệnh hại: Cây còi cọc, vàng thân lá, phát triển chậm, héo và chết. Khi quan sát bộ rễ thì sẽ thấy bộ rễ có những nốt sưng như nốt sần, mụn do tuyến trùng xâm nhập gây hại rễ, làm gián đoạn sự vận chuyển nước và khoáng chất đến thân lá trên mặt đất. Đồng thời khi tuyến trùng xâm nhập gây hại sẽ tạo điều kiện cho các bệnh khác có cơ hội xâm nhập phát triển như: Ralstonia solanacearum (héo rũ vi khuẩn), Sclerotium rolfsii (héo rũ gốc mốc trắng) Fusarium, Pythium, or Rhizoctonia. Sự lây nhiễm thứ cấp này có thể dẫn đến sự bạc màu trên diện rộng của tế bào bên trong thân và rễ, cây sẽ chết nhanh chóng.
Điều kiện để tuyến trùng phát triển:
Vậy điều kiện để tuyến trùng phát triển ở vùng trồng cây cà chua và biện pháp phòng trừ tuyến trùng trên cây cà chua là gì?
Tuyến trùng có phạm vi kí chủ khá rộng rãi xuất hiện trên nhiều loại cây trồng cà chua cỏ dại, được tìm thấy ở nhiều vùng đất nhưng chủ yếu phát sinh phát triển trong điều kiện đất cát, ấm. Tuyến trùng có khả năng tồn tại như các trứng ngủ đông trong thời gian vài tháng cho đến khi trứng nở ra. Trứng và con non sống trong rễ cây, nhưng ngay khi rễ bị phân hủy chúng sẽ được phóng thích trở lại vào đất. Trong điều kiện đất ấm và ẩm tuyến trùng sẽ hoạt động quanh năm. Tuyến trùng lây lan do việc di chuyển đất nhiễm, cây con nhiễm bệnh, nước chảy từ vùng bệnh, qua dụng cụ sản xuất,… Tuyến trùng không chịu được điều kiện ngập úng và điều kiện đất khô nóng,
Biện pháp phòng trừ tuyến trùng gây hại:
– Nghiên cứu và sử dụng giống kháng, đồng thời phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng khí hậu.
– Lựa chọn giống khỏe mạnh, sạch bệnh, đồng đều.
– Thường xuyên luân canh cây cà chua với các loại cây trồng khác có tính kháng đối với tuyến trùng, chặng hạn như cỏ gia súc, lúa nước, bắp cải (giống kháng), hành tây (giống kháng).
– Xử lí kĩ đất trước khi trồng: cho nước vào ruộng ngâm sau đó tháo nước đi, cày lật đất để đất phơi ải trong thời tiết khô nóng nếu có thể và cày xới lặp lại vào cuối mùa trồng.
– Trồng xen với hoa vạn thọ Pháp (Tagetes patula) hoặc vạn thọ Phi (T. erecta) rất hiệu quả trong việc làm giảm mật độ tuyến trùng trong đất.
– Đối với vùng trồng bị tuyến trùng phá hoại, cần thu dọn toàn bộ tàn dư cây trồng, đặc biệt là phần rễ đem khỏi ruộng và đốt tiêu hủy.
– Bón thêm phân hữu cơ (phân trộn và phân chuồng) vào đất sẽ giảm quần thể tuyến trùng. Sự hữu hiệu của việc bổ sung phân cải tạo đất phụ thuộc vào lượng ammonia. Lượng ammonia sản sinh ra khác nhau tuỳ theo mức độ nitơ trong sự bổ sung vô cơ. Bánh dầu và phân chuồng có hàm lượng nitơ khoảng từ 2 – 7% và là sự bổ sung chất diệt tuyến trùng nhiều nhất, nhưng chúng phải được bón ở mức 4 – 10 tấn/ha mới hiệu quả.
– Phơi nóng trong vòng 4 đến 8 tuần cũng có thể được.Điều này hiệu quả nhiều nhất nếu được thực hiện suốt những mùa nóng nhất trong năm. Đất nên được cày và làm ẩm tốt để cho nhiệt có thể xâm nhập vào. Hai lớp vải dầu polyethylene mỏng nên được sử dụng để gia tăng tối đa nhiệt độ. Lớp vải thứ nhất được trải chặt với đất và lớp khác thì được đặt nhẹ nhàng trên lớp thứ nhất. Hầu hết những tuyến trùng ký sinh trên cây bị diệt ở giữa 44 và 48°C. Chiều sâu lớp đất phơi nóng là khoảng 5 – 10 cm.
– Hoá chất không phải dạng xông như carbofuran, oxamyl, và một số loại khác như dạng hạt hoặc lỏng, và có thể được kết hợp sử dụng vào trong vài cm lớp đất mặt. chúng có thể được rắc, phủ theo hàng, đặt theo rãnh hoặc luống. Chúng không hiệu quả như xông hơi nhưng dễ áp dụng, kinh tế hơn và ít độc.
